90 jaar vrijwillige brandweerkazerne Wateringen
04 juni 2020
Brandweerkazerne Wateringen bestaat 90 jaar. Michael Timmermans, Wilco van der Hee, Peter Smit, en Raymond van der Heijden vertellen wat er door de jaren heen veranderd is en wat hen drijft om naast een fulltime baan bijna altijd oproepbaar te zijn. Ook leggen ze uit hoe het hen lukt vrijwilligers aan zich te binden.
Verschil toen en nu
Het grootste verschil met toen en nu? Wilco: “Het aantal vrijwilligers. Toen Peter en ik 23 jaar geleden bij kazerne Wateringen kwamen, waren we met zo’n 40 tot 50 man. Er waren toen veel meer middenstanders en tuinders die in het dorp werkten en bij de vrijwillige brandweer zaten.” Peter: “Even efficiënt was dat niet altijd. Iedereen die op kwam dagen na een oproep ging mee.”
Raymond vult aan: “Het was chaotisch en niet duidelijk welke taken mensen hadden.” Wilco: “Klopt. Daardoor was het ook minder veilig. Landelijk is na de brand in de Koningkerk in Haarlem besloten dat je per tankautospuit vier manschappen, een chauffeur en een bevelvoerder mag meenemen. Er zijn bij de brand in Haarlem drie collega’s om het leven gekomen, omdat er geen harde afspraken waren over opkomen zonder expliciete taak of alarmering.”
Stekker uit duikteam
Ook de taken zijn door de jaren heen veranderd. Peter: “Toen we nog een gemeentelijke dienst waren, gebruikten we zelf twee tankautospuiten, een ladderwagen, een duikvoertuig en hadden we een lokale Officier van Dienst, inclusief eigen voertuig. Tegenwoordig gebruiken we één tankautospuit en komt er bij een binnenbrand ook altijd een autospuit vanuit een andere kazerne. De tweede tankautospuit in de kazerne is één van de slagkrachtautospuiten die door de regio dienst kunnen doen in geval van storm-, of wateroverlast. Ook gebruiken we deze als we worden opgeroepen om een beroepskazerne te herbezetten.” Wilco vult aan: “Wat ook veranderd is, is dat we hier zo’n 45 jaar een duikteam hebben gehad. Zelf heb ik hier ook 15 jaar gedoken. In 2007 ging de stekker eruit. Dat deed wel even pijn, maar we hadden er wel begrip voor. Duiken is toch een zwaar specialisme waar je apart voor moet oefenen. En omdat er meer duikongevallen zijn rond Scheveningen, Delft en Zoetermeer is het logischer dat de duikteams daar in de buurt zitten.”
Digitaal
Hoewel de kazerne het nu met minder manschappen moet doen – 25 – is de beschikbaarheid van de kazerne nog altijd 95 procent. Wilco: “We zijn 365 dagen per jaar, 24/7 beschikbaar.” Raymond: “We hebben een online rooster en een whatsappgroep, zo kun je altijd zien of er voldoende mensen in dienst staan. Voor de meesten geldt dat als ze privé niets te doen hebben, ze ingeroosterd staan.” Peter vult lachend aan: “Zonder mijn pieper voel ik me een soort van naakt. Hij hangt altijd aan mijn broekriem en als ik slaap ligt hij onder mijn kussen.” Wilco: “Dat is natuurlijk ook iets dat veranderd is. Vroeger was er geen alarmcentrale en hadden alle brandweerlieden een alarmbel thuis, die afging als er brand was.”
Meer oproepen
Op die 95 procent beschikbaarheid zijn de mannen best trots. Bovendien is het bepaald niet onbelangrijk. Het aantal oproepen is namelijk flink toegenomen. Peter: “Tien jaar geleden werden we bijna 200 keer per jaar opgeroepen, nu zo’n 300 keer per jaar. In 2018 zelfs 325 keer.” Hoe dat komt? Wilco: “We zijn ingekapseld door Den Haag en Rijswijk. Er zijn zo’n 40.000 huizen en de nodige wegen en industrie bijgekomen.”
Nieuwe aanwas
Het is dus belangrijk dat het aantal vrijwilligers op peil blijft. Ze leggen uit hoe dat hen lukt. Wilco: “We haken aan bij de doorlopende wervingscampagne. We flyeren, er komt een stuk in de krant en een bericht op Facebook. Aansluitend vindt er een kennismakingsbijeenkomst plaats. Daar kwamen de afgelopen keer twaalf man op af waarvan er nu drie de opleiding doen.” Michael: “Het helpt natuurlijk ook dat het team zo enthousiast is en dat overbrengt. Zo is mijn broertje er ook bijgekomen.” “Wat ook helpt’, benadrukt Wilco, “is de dagdienst zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Wie dat wil kan hier op kantoor flexwerken.”
Passie
De passie voor het vak is groot. Wat hen drijft om naast hun fulltime banen ook dit werk te doen, is de spanning, de verbondenheid en echt iets voor een ander kunnen betekenen. Peter: “Elke donderdagavond is er van 20.00 tot 22.30 uur oefenavond. Dan oefenen we twee tot tweeënhalf uur basiszaken, maar is er ook tijd voor een bakkie en een praatje pot.” Michael: “Op die avond groeit de saamhorigheid, er ontstaan echt vriendschappen uit.” Peter: “Die saamhorigheid heb je nodig. Wij moeten toch letterlijk en figuurlijk voor elkaar door het vuur.” Wilco: “Het mooie is dat hier na de oefenavond verschillende generaties rondlopen. De jongste is zo’n 25 jaar en we hebben ze wel van 92 jaar gehad. Wie niet operationeel meer kan zijn, eindigt hier vaak achter de bar om drankjes te verzorgen.”
Peter Smit
“Middenin in de nacht ging de brandbel en zat ik rechtop in mijn bed. Ik logeerde bij mijn oom die hier bij de kazerne Wateringen vrijwilliger was. Er was brand bij de sigarettenfabriek en uiteraard ben ik wezen kijken daar. Een andere oom zat bij de kazerne Zoetermeer, ook als vrijwilliger. Dan begrijp je wel dat ik van kinds af aan ook bij de brandweer wilde.” Peter Smit werkt fulltime bij de VRH op de meldkamer Brandweer als brandweerkundig centralist en Calamiteiten Coördinator en is lid van het Team Collegiale Opvang. Bij kazerne Wateringen is hij één van de acht bevelvoerders. Peter heeft een vrouw, een zoon en twee dochters van respectievelijk 16, 17 en 14 jaar. Hij zingt met zijn dochter in een band van de kerk waarvan zijn zoon één van de drummers is. Of één van hen later ook bij de brandweer gaat? “Mijn jongste dochter zie ik het wel doen.”
Raymond van der Heijden
“Mijn schoenen staan altijd bij de voordeur en mijn auto staat altijd richting kazerne geparkeerd. Maar als ik op vakantie ben, vind ik het altijd wel fijn om even zonder pieper te zijn.” Raymond is hovenier en heeft zijn eigen bedrijf. “In de zomer werk ik overdag van 06.00 tot 18.00 uur en ben ik overdag uitgeroosterd voor de brandweer. In de winter ben ik vrijwel altijd oproepbaar.” Raymond is getrouwd en heeft drie kinderen: een dochter van 2, een dochter van 4 en een zoon van 6 jaar. “Mijn werk en de brandweer zijn mijn hobby’s, naast mijn gezin heb ik verder niet veel tijd voor iets anders.”
Michael Timmermans
“Bij ons thuis hebben we de afspraak dat ik bij verjaardagen op de scooter ga en de rest van het gezin de auto neemt. Ze weten dat ik altijd opgeroepen kan worden en ‘even’ naar de brandweer, dat zit er nooit in.” Michael werkt fulltime als IT-specialist bij het ministerie van Justitie en Veiligheid in Den Haag. Hij is getrouwd en heeft een dochter van 10 en een zoon van 6 jaar. Naast de brandweer besteedt hij zijn vrije tijd aan ‘alles wat gemotoriseerd vooruitgaat’. “Auto’s, motoren en boten, bijvoorbeeld, maar een grasmaaier is ook goed.”
Wilco van der Hee
“Ik ben nu 54 jaar en het begint spannend te worden hoe lang ik dit werk nog kan doen. Het is mooi straks het stokje over te dragen aan een jongere generatie, maar ik wil wel graag in een ondersteunende functie bij het korps blijven.” Wilco werkt fulltime bij de VRH als coördinator vakbekwaamheid en is een van de incidentwoordvoerders brandweer op een piket van de VRH. Bij kazerne Wateringen is hij één van de acht bevelvoerders. Wilco is getrouwd en heeft een dochter van 18 en een dochter van 15 jaar. In de vrije tijd die over is, is hij begeleider bij kampen voor de jeugd (momenteel handbal), ondersteunt hij tien zaterdagen per jaar bij trajecten voor persoonlijke ontwikkeling en maakt hij graag puzzels met zijn vrouw. “Puzzelen en keuvelen, is heel ontspannend.”
